Timothy kiest voor een co-ouderproject

Ik twijfelde over mijn draagkracht om helemaal alleen de verantwoordelijkheid te dragen voor een kind.

Adoptie leek voor mij niet de juiste optie, omwille van de kostprijs, de wachttijd, de psychologische onderzoeken en het risico om afgekeurd te worden. Draagvrouwschap is in België problematisch, omdat de regels niet zijn vastgelegd in een wettelijk kader. Ik kwam er achter dat ik mij dat eerder zag doen met een partner dan alleen. Ik twijfelde over mijn draagkracht om helemaal alleen de verantwoordelijkheid te dragen voor een kind.

Mijn zoektocht bracht me uiteindelijk op de website OneWish. Hier kan je op zoek naar een wensmama. Ik maakte een profiel aan , omdat ik mijn kinderwens graag samen met iemand anders wilde vervullen.

Hoe werkt dat via zo’n website?

De website is betalend, als je in interactie wil gaan met anderen. De moeder van mijn zoon was de eerste persoon die mij een bericht stuurde. Ik had zelf al een paar keer contact proberen te leggen met wensmama’s zonder direct antwoord te krijgen. Omdat dit alles gebeurde in volle Coronacrisis was het niet direct mogelijk om elkaar te ontmoeten. Wanneer de terrasjes in de zomer dan toch even open gingen, hebben we afgesproken. De klik was zo groot dat we zes uur lang met elkaar hebben gepraat, alsof we elkaar al jaren kenden. In dat gesprek kwamen we zelfs al de jongensnaam overeen die ons kindje nu heeft.

Met een positief gevoel zijn we veel blijven bellen en SMS’en. Het leek op daten. We onderzochten in welke mate we op dezelfde golflengte zaten als het over opvoeding gaat. Hiervoor hebben we van april tot januari de tijd genomen. Wanneer we effectief probeerden om via inseminatie zwanger te worden, ging het plots heel snel. Het plan was om twee keer zelf te proberen, zonder begeleiding. Bij de eerste poging was het al gelukt. We beseffen dat we daar veel geluk mee hebben gehad. Ik was er ook bij toen ze de zwangerschapstest deed. Dat was een prachtig moment.

Met een positief gevoel zijn we veel blijven bellen en SMS’en. Het leek op daten. We onderzochten op die manier in welke mate we op dezelfde golflengte zaten als het over opvoeding gaat.

Ik had veel schrik voor alles wat er kon misgaan. We hebben alle afspraken bij de gynaecoloog zo gepland dat ik erbij kon zijn. Bij de NIPT-test heb ik met een bang hartje het resultaat afgewacht. Maar we stonden beiden positief in het verhaal.

Nog steeds ben ik bang dat er iets met onze zoon zou gebeuren. Wanneer hij ziek wordt, wil ik zo snel mogelijk naar de dokter. Ik heb sneller dan de moeder de reflex om er de kinderarts bij te halen. Maar misschien is het goed dat één ouder daar wat rustiger in is dan de andere. Mijn ongerustheid komt voort uit het overlijden van mijn petekind aan hersenvliesontsteking. Dat heeft er bij mij zwaar ingehakt. Een vaccinatie tegen meningitis was dan ook een absolute eis van mij. Die vaccins zijn erg duur. De mama van mijn zoon is mij hier gelukkig in gevolgd van zodra ik vertelde wat er is gebeurd.

Wat maakte de vrouw met wie je het ouderschap aanging een geschikte match?

Ik ben een gevoelsmens en die klik die er meteen was, gaf voor mij de doorslag. Ik had geen beeld voor ogen waaraan mijn co-ouder moest voldoen. De voorwaarde was wel dat we op één lijn zaten over opvoeding. We zijn het er bijvoorbeeld over eens dat we de agenda van onze zoon over een paar jaar niet willen volplannen met hobby’s en verplichtingen. Toen we in de aanloop naar de zwangerschap samen op restaurant gingen, hebben we er wel eens een vragenlijst bijgenomen die we via OneWish hadden. We hadden bijna op elke vraag een antwoord in dezelfde lijn. Die lijst bevatte uiteenlopende vragen over naamkeuze, maandelijkse financiële bijdrage of vakantieregeling.

In welke mate was jouw vriend betrokken?

Hij is één of twee keer meegekomen naar een echo en uiteindelijk hebben we zijn naam ook op het geboortekaartje gezet. Verder was de weg naar het vaderschap iets wat ik vooral met de mama van mijn zoon heb gedeeld. Zij wist uiteraard wat de situatie tussen mij en mijn vriend was en stond hiervoor open. Toen de baby werd geboren ben ik naar Nederland gereden om hem op te halen. Tijdens de rit terug naar België gaf hij toe jaloezie gevoeld te hebben. Hij wist niet goed welke houding hij zichzelf moest aanmeten. Toen de baby in zijn armen werd gelegd, zag ik hem wegsmelten. Intussen vervult hij de rol van een echte pluspapa. Hij komt op woensdagen en in het weekend. Als co-ouders hebben de mama en ik de gewoonte om ‘s avonds foto’s en updates te sturen. Ook mijn vriend ontvangt die wanneer onze zoon niet bij mij is.

Hoe reageerde jouw familie op de keuze voor bewust co-ouderschap?

Ze waren verrast, maar enthousiast. Mijn vader heb ik wat later ingelicht dan mijn broers en zussen. Enerzijds omdat hij niet kan zwijgen, maar ook omdat ik bang was om hem teleur te stellen, mocht het plan op een sisser uitdraaien. Toen duidelijk werd dat we het echt gingen proberen, heb ik hem op de hoogte gebracht. Hij was de eerste die ik gebeld heb na de positieve zwangerschapstest.

Intussen is de mama van onze zoon met haar moeder al voor taart en koffie op bezoek geweest bij mijn vader en stiefmoeder. Verjaardagen van onze zoon vieren wij samen met vrienden en familie. Ik kom uit een kroostrijk samengesteld gezin, we waren met 6. Mijn familie is deel van het sterke netwerk dat we hebben om op terug te vallen. De stiefzus met wie ik de beste band heb,biedt vaak spontaan hulp aan. Ze lijkt op mij en weet dat ik niet snel hulp vraag.

Nu mijn zoon wat ouder wordt, begint mijn vader zich ook aan te bieden om op te passen, dat was eerder niet mogelijk, omdat dit fysiek voor hem te zwaar is en omdat hij weinig heeft met baby’s en peuters. Ik waardeer zijn eerlijkheid hierover.

Kon jij dezelfde rechten genieten als heteronormatieve kersverse papa’s?

Ik heb de wet hierrond laten aanpassen (lacht). Een paar maanden voor de zwangerschap las ik in de regelgeving van het onderwijs dat vaderschapsverlof omstandigheidsverlof was in het kader van de bevalling van de partner met wie je gehuwd bent of wettelijk samenwoont. Ik viel dus buiten de criteria en had er geen recht op. Ik heb heel veel organisaties zoals Cavaria en Unia aangeschreven. Zo ben ik via-via bij de ombudsvrouw van de Vlaamse Gemeenschap terechtgekomen. Die heeft teruggekoppeld naar Agodi, verantwoordelijk voor de onderwijsdiensten, en binnen de twee maanden werd de regelgeving gewijzigd. Ze hebben zich voor deze onbedoelde discriminatie ook verontschuldigd. Voor hen was mijn situatie nieuw. In het verleden was deze organisatie al heel open geweest voor het betrekken van meemoeders en -vaders. Zo heb ik dus kunnen genieten van 15 dagen omstandigheidsverlof, zoals andere papa’s. Nu is het 20 dagen, maar het mag nog meer zijn. Er zijn zo veel dingen die je mist binnen onze huidige regeling. Bij een nieuwe herziening van de regeling rond ouderschap moeten we af van het heteronormatieve ideaal, zodat partners én co-ouders beter hun kind kunnen ondersteunen in die eerste heftige maanden.

Een paar maanden voor de zwangerschap las ik in de regelgeving van het onderwijs dat vaderschapsverlof omstandigheidsverlof was in het kader van de bevalling van de partner met wie je gehuwd bent of wettelijk samenwoont. Ik viel dus buiten de criteria en had daar geen recht op.

Hoe hebben jullie zich voorbereid op jullie co-ouderschapsregeling?

Bij een bemiddelaar hebben we alles vooraf doorgesproken en op papier gezet. Hij wees ons erop dat we hierbij van het scenario moesten uitgaan dat we misschien op een dag niet meer door dezelfde deur kunnen. We zijn het erover eens dat zelfs dan de prioriteit moet zijn dat we onze zoon zo goed mogelijk beschermen. Onze financiële regeling en hoe we bijvoorbeeld vakanties organiseren is vastgelegd en gehomologeerd door de rechtbank. Dat laatste is niet strikt noodzakelijk, maar de moeder was hiervoor vragende partij. Er werd zelfs vastgelegd dat we niet verder dan 60 km van elkaar vandaan mogen wonen, om het bereiken van de school en de hobby’s haalbaar te houden. Het contact met de familie van de co-ouder moet ook blijven bestaan. Omdat ik een kind ben van gescheiden ouders, waren veel van die dingen voor mij logisch. Een vraag van de bemiddelaar waar ik zelf niet was opgekomen was bijvoorbeeld: “Wat is het hoogste bedrag dat de ene co-ouder mag uitgeven voor het kind, zonder medezeggenschap van de andere?”.

We hebben een rekening waar we beiden een volmacht op hebben. Die rekening dient voor de crèche, de dokter, school,hobby’s binnenkort en eventueel kampjes. Verblijfsgebonden kosten vallen hierbuiten en ook kledij is iets waar we elk apart ons steentje voor bijdragen, omdat het te complex is om dit de hele tijd te verhuizen. Op deze rekening stortten we aanvankelijk elk 250 euro. Toen dit bedrag voor ons beide wat hoog bleek, zijn we zonder problemen overeengekomen om het te verlagen. Naast het feit dat veel op papier werd gezet, is de openheid om zo’n dingen te bespreken heel groot.

Onze zoon is bij mij ten laste omdat dat fiscaal het interessantst is. Wat ik terugkrijg van de belastingen, gaat op de gemeenschappelijke rekening voor hem. We hebben ook een spaarfonds opgestart waar onze zoon pas toegang toe zal krijgen als hij 25 wordt. We willen hem ook kunnen ondersteunen in de veel verdere toekomst, waarvan we niet weten hoe die er zal uitzien. Dat fonds staat op mijn naam, maar in een verklaring op eer hebben we vastgelegd dat ik dat geld niet zal gebruiken voor iets anders.

Wanneer is jullie zoon dan voor het eerst bij jou beginnen komen?

In de eerste maanden na de bevalling kon onze zoon niet heen en weer reizen tussen het huis van de moeder en mijn woonst. We kwamen overeen dat ik drie nachten per week bij de moeder en onze zoon zou blijven slapen. Ik deed wat ik kon om hun mee te ondersteunen ‘s nachts. Na nachtvoedingen wiegde ik hem in slaap en kon zij een beetje slapen. Dit hebben we twee maanden volgehouden. Op oudjaar was hij voor het eerst bij mij. Drie maanden oud was hij toen. Ik was heel zenuwachtig, wat in de voorgaande maanden nooit was gebeurd. Ik wist hoe ik hem een fles moest geven en hoe ik hem moest verluieren. Hem in bed leggen had ik al vaak gedaan en badjes geven was ook geen probleem. We waren om te vieren bij mijn zus die ook mama is. Dit gaf mij een veilig gevoel. Die eerste nacht heb ik niet veel geslapen. Ik hoorde elk zuchtje en elk kuchje.

We hadden een 2-3-2-regeling als plan B, voor het geval we merkten dat het voor ons kindje niet ging. Maar de week-weekregeling ging heel vlot. Wanneer onze zoon ooit zelf aangeeft dat hij niet tevreden is met de week-weekregeling, gaan we opnieuw rond de tafel zitten om het te bekijken.

Voor zijn mama was dit uiteraard ook een spannend moment. In de volgende maanden hebben we geleidelijk opgebouwd naar een week-weekregeling. We hadden een 2-3-2- regeling als plan B, voor het geval we merkten dat het voor ons kindje niet ging. Maar het ging heel vlot. Wanneer onze zoon ooit zelf aangeeft dat hij niet tevreden is met de week-weekregeling, gaan we opnieuw rond de tafel zitten om het te bekijken.

Hoe hebben jullie beslissingen over creches en scholen genomen tot nu toe?

Dat is vlot gelopen. De crèche die we eerst wilden had een wachttijd van een halfjaar. We vonden een tijdelijke oplossing dicht bij waar de mama woonde. We vonden het daar bij de rondleiding beiden zo fijn, dat we gevraagd hebben of onze zoon daar niet kon blijven tot het tijd was om naar school te gaan.. Voor de kleuterschool heb ik aangestuurd op een school die wat minder ver van mij woon werk-route ligt. Wanneer onze zoon bij mij is, rijd ik bijna 80 km per dag omwille van de crèche.

Hoe flexibel is jullie regeling wanneer jullie zoon ziek wordt, of wanneer er andere onverwachte omstandigheden de kop opsteken?

Vandaag moest onze zoon ziek worden opgehaald. Hij is deze week bij zijn mama. Hij vecht al een paar weken tegen iets en maakt geregeld koorts. We hebben daar aan de telefoon over gesproken. Omdat ik mij morgen kan vrijmaken ga ik morgen met hem naar de kinderarts. Vorige week hebben we de regeling ook wat aangepast, omwille van een avondactiviteit op mijn werk. Natuurlijk zijn er soms kleine ergernissen, maar er is flexibiliteit van beide kanten. Ook koppels die onder hetzelfde dak kinderen opvoeden komen kleine frustraties tegen. Ik spreek het uit wanneer iets mij niet lekker zit.

We proberen één keer per week met ons drie samen te eten. Soms moeten we op die momenten iets bespreken, maar vaak is het ook gewoon een gezellige avond. We zijn intussen ook vrienden.

We proberen één keer per week samen te eten. Soms moeten we op die momenten iets bespreken, maar vaak is het gewoon een gezellige avond. We zijn intussen ook vrienden. Dit wil niet zeggen dat ik met haar zou kunnen samenleven. Wat ons goede co- ouders maakt is dat we op veel vlakken op elkaar lijken, maar dat zou ons tegenwerken als huisgenoten. We zouden botsen.

Wat is het moeilijkste waar je al op gestoten bent als papa alleen?

Momenteel heb ik het alleen op organisatorisch vlak als zeer uitdagend ervaren, wanneer ik bijvoorbeeld vergaderingen heb waar ik niet onderuit kan. Opvoedkundig heb ik nog nooit met de handen in het haar gezeten. Ik ben opvoeder van opleiding en ik voel me goed ondersteund door mensen die raad kunnen geven als ik op iets bots. De mama staat ook klaar als het nodig is.

Momenten waarop ik het moeilijk heb om alleen alles te bolwerken, of een huilbui van mijn zoon, verbleken bij de liefde die ik van hem in de plaats krijg. Grenzen stellen bij een peuter kan wel een moeilijke afweging inhouden tussen te streng en te soft zijn. In regels rond schermtijd bijvoorbeeld proberen de mama en ik dezelfde lijn aan te houden. We toetsen dus af bij elkaar wat de juiste aanpak is, al kan je nooit alles op dezelfde manier aanpakken. Nuanceverschillen moeten zeker kunnen.

Komt er een tweede kindje?

De mama heeft de vraag wel gesteld, maar ik zie twee kinderen in mijn eentje niet zitten, want mijn vriend is er vaak niet bij. Financieel is zo’n tweede kind ook een grote stap en mijn huis is op de langere termijn niet voorzien op twee kinderen. Daarnaast wil ik graag de piste openlaten om uiteindelijk toch met mijn vriend voor een kindje te gaan.

Hoe blik je intussen terug op jullie verhaal?

Ik ervaar het allemaal op een hele positieve manier. Ik zou er eigenlijk niets aan willen veranderen. Mijn leven lijkt op geen enkele manier nog op het leven dat ik leidde voor ik vader werd. In de weken dat mijn zoon bij mij is draait alles rond hem. Avondactiviteiten plan ik in de weken dat hij bij zijn mama is. Ik heb in totaal drie keer beroep moeten doen op één van mijn zussen, omdat het echt niet anders kon. Het is ook al voorgevallen dat we als co-ouders een avond van elkaar overnemen. Dat is bespreekbaar. Met de grootmoeder aan moeders kant heb ik een goed contact en ook zij staat paraat om in te springen als het nodig is. We drinken koffie samen en praten bij wanneer ik onze zoon bij haar breng of ophaal. Ze noemt mij zelfs haar schoonzoon. Het was trouwens haar idee voor haar dochter om de piste van coouderschap te onderzoeken.

Door over mijn realiteit te spreken, hoop ik bij te dragen aan een mentaliteit die ouderschap in al zijn vormen omarmt, zolang het kind veilig en liefdevol kan opgroeien. Voor zijn mama en mij is de liefde voor onze zoon altijd het vertrekpunt.

Echt negatieve reacties heb ik niet gekregen, zelfs toen we in de pers zijn gekomen met ons verhaal niet. Mijn ‘tante nonneke’ van 85 was razend enthousiast over mijn keuze. Mijn voormalig directeur was ook zeer katholiek, maar hij vond het artikel fantastisch. Dat zo iemand zich ermee kan verzoenen stemt mij zeer hoopvol. Ik geloof dat zichtbaarheid van verhalen zoals het mijne een verschil kan maken. Door over mijn realiteit te spreken, hoop ik bij te dragen aan een mentaliteit die ouderschap in al zijn vormen omarmt, zolang het kind veilig en liefdevol kan opgroeien. Voor zijn mama en mij is de liefde voor onze zoon altijd het vertrekpunt. Ik vind het oneerlijk dat veel mensen met een kinderwens psychologisch gescreend moeten worden, terwijl de motivatie en de geschiktheid van heteroseksuele koppels nooit op die manier in vraag wordt gesteld. Bewust alleenstaande moeders die kiezen voor inseminatie hebben ook al deze kritiek geuit naar co-ouderschap toe. Wij zijn ook niet gescreend door derden. Ik ben er ondanks een groot respect voor mensen die het ouderschap helemaal alleen aangaan, wel heel blij om dat de mama er is.

Ik vind het oneerlijk dat veel mensen met een kinderwens psychologisch gescreend moeten worden, terwijl de motivatie en de geschiktheid van heteroseksuele koppels nooit op die manier in vraag wordt gesteld.

Eén minder aangename ervaring had ik met een vroedvrouw die aan huis kwam en zeer onvriendelijk was tegen mij. Ook de mama had het opgemerkt. Ze sloot mij uit van het helpen bij een badje voor onze zoon. Ik weet niet of dit door een afkeuren van ons bewust coouderschap kwam.

Heb je tips voor mensen die een bewust co-ouderschapstraject overwegen?

Je moet het goed onderzoeken. Hou rekening met de afstand tussen jullie woningen, dit is cruciaal in het kader van school, hobby’s en vriendjes. Ook moet je veel praten om inzicht te krijgen in mekaars visie op opvoeden. Deze moet in dezelfde lijn zijn.

Ten slotte moet je ook weten dat de impact van het ouderschap op je leven heel groot is. Vader worden zet je leven op zijn kop. Wanneer mijn zoon bij mij is ben ik vooral veel alleen met hem. Ik was mij vooraf bewust dat dit vaak intens zou zijn, maar dit hoort bij de bewuste keuze om ouder te worden. Ik heb gelukkig een zoon die goed luistert en goed slaapt.

Mijn passie voor theater heb ik wat aan de kant moeten schuiven. Op termijn zal dit versoepelen, maar momenteel laat de strakke structuur die het ouderschap vergt weinig ruimte voor andere bezigheden wanneer mijn zoon bij mij is. De balans begint nu geleidelijk terug te komen.

Ik kan ook op heel veel begrip rekenen van mijn collega’s die zelf grotere kinderen hebben. Ik kan mijn zoon zelfs meenemen naar een vergadering op het werk. Als jonge ouder word je soms onverwachts opgebeld omdat je kindje ziek is. Je moet bereid zijn om je kind op de allereerste plaats te zetten.

Is er nog iets wat je wil zeggen over jouw keuze voor bewust co-ouderschap?

Ik kan begrijpen dat mensen onze situatie afkeuren, maar respectvol blijven is voor mij enorm belangrijk. Ik merk dat dit inzicht ook leerlingen bij ons op school, die het moeilijk hebben met gezinsvormen die afwijken van de traditionele norm, tot nadenken aanzet.