Jolie's onvervulde kinderwens woog extra zwaar door haar Congolese roots

Jolie en haar man legden een lange weg af om een kindje te krijgen. Jolie heeft Congolese roots, dat maakte een aantal uitdagingen die horen bij een vruchtbaarheidsbehandeling voor hen extra zwaar. Ze hoopt dat vruchtbaarheidsproblemen binnen de Afrikaanse gemeenschap uiteindelijk meer bespreekbaar worden en deelt daarom haar verhaal.

Toen mijn man en ik zwanger probeerden te raken, verliep dat niet zo vlot als verwacht. Na een tijdje proberen, besloten we contact op te nemen met het UZ. We informeerden ons over de verschillende mogelijkheden om onze kinderwens te vervullen. Uiteindelijk hebben we een lange weg afgelegd: van hormoonstimulatie over kunstmatige inseminatie, tot het IVF-traject waarmee we in 2021 startten. Het was zeker niet gemakkelijk, maar vandaag zijn we de trotse ouders van een dochtertje.

Een vrouw moet kinderen hebben

Ik ben afkomstig uit Congo en in onze cultuur staat kinderen krijgen erg hoog aangeschreven, zeker als vrouw. Je bent er, zo lijkt het, minder waard dan een hond als je geen kinderen hebt. Wanneer je niet vlot zwanger raakt, wordt het probleem als vanzelfsprekend bij de vrouw gezocht. Dat klopt natuurlijk niet: het probleem ligt niet altijd bij de vrouw. Je bent met twee om een kind te krijgen dus daar gaat het al meteen mis.

Veel Afrikaanse vrouwen krijgen snel en veel kinderen. Dat is binnen de cultuur ook erg belangrijk en wordt gezien als de essentie van vrouw-zijn. Ik voelde constant dat ik niet aan de verwachtingen kon voldoen en dat ging op mijn mentaal welzijn drukken: ik voelde me een mislukking, zoiets tast nu eenmaal je zelfbeeld aan. Ik had het gevoel dat mijn lichaam me in de steek liet. Naderhand besef ik dat het gewoon een kwestie was van de natuur en dat mijn lichaam een extra duwtje in de rug nodig had.

Je moet ook weten, veel mensen met een Afrikaanse achtergrond willen veel kinderen omdat het aanzien meebrengt. Kinderen worden gezien als een verzekering voor de toekomst, een soort van pensioen. Hoe meer kinderen je hebt, hoe meer kans dat er later voor je gezorgd wordt. In Europa ligt dit toch anders.

Druk van buitenaf

Mijn man en ik hadden sowieso een kinderwens, maar de druk van buitenaf was groot. Onze families vroegen voortdurend wanneer we aan kinderen gingen beginnen of ze gaven opmerkingen zoals ‘slimme meisjes beginnen vroeg aan kinderen’. Extra pijnlijk omdat ik zelf twijfelde of mijn leeftijd een rol zou kunnen spelen, ik ben nu 32 jaar. De meeste mensen beginnen inderdaad op tijd, maar het lukt dus niet bij iedereen.

De relatie met mijn mama is delicaat: nu ik een kind heb, ben ik plotseling een goede dochter, maar dat lag anders tijdens ons traject. Ook mijn schoonouders drongen erg aan op een kleinkind. Ik had erg het gevoel dat ik het hun moest gunnen.
De impact van de vruchtbaarheidsbehandelingen zelf en die druk vanuit onze families hadden een effect op mijn mentale gezondheid. Ik heb zeker geen spijt van de komst van mijn dochter, maar daar schuilt voor mij wel een moeilijke periode achter.

Nood aan bespreekbaarheid

Gelukkig communiceerden mijn partner en ik met mekaar en we hebben altijd tegen elkaar gezegd dat als we geen kinderen zouden krijgen, dat geen probleem hoefde te zijn.

Vruchtbaarheidsproblemen moeten echt meer bespreekbaar gemaakt worden bij mensen met een Afrikaanse achtergrond, en dat is een uitdaging. Praten over IVF en andere opties voor het krijgen van een kind met medische begeleiding zijn nog steeds een taboe. Zelfs seksuele voorlichting wordt te weinig gegeven, terwijl dat wel noodzakelijk is.

Ik heb zelf weinig steun gekregen, maar ik zat misschien ook niet altijd te wachten op de meer ongevraagde meningen. In het begin volgde ik op aanraden van mijn mama het advies op van een vrouw die gespecialiseerd was in Afrikaanse vrouwen. Kennelijk hielp ze destijds mijn moeder aan 5 kinderen maar zij hield ons een jaar lang aan het lijntje. Ik haalde enkel steun bij wie begrip toonde. Gelukkig was mijn zus er. Ze is een engel, de beste zus die ik mij kan wensen. Met haar kon ik goed praten en ze steunde me doorheen het hele traject.

De boodschap die ik wil meegeven aan jonge meisjes vandaag is dat het je niet minder vrouw maakt om geen kinderen te hebben. Het doel van een vrouw is niet perse om kinderen op de wereld te zetten en omgekeerd is je leven niet opeens compleet, omdat je een kind hebt. En er zijn verschillende manieren om een kinderwens te vervullen. Accepteer dat het misschien niet op de manier zal gebeuren die je voor ogen had, het maakt je niet minder mama.